De kwaliteit van een tekst bepalen in een andere taal dan je moedertaal, is moeilijk.
Als je niet vloeiend de andere taal spreekt, hoe kun je er dan zeker van zijn dat de tekst die je aan het lezen bent, professioneel geschreven is?
Een taal leeft en evolueert constant. Daarom blijft het een uitdaging om de kwaliteit van vertalingen te beoordelen.
De kwaliteit van vertalingen hangt af van de vertaler
Hoewel er genoeg professionele vertaaldiensten zijn die gespecialiseerd zijn in verschillende vakgebieden, maken helaas niet genoeg bedrijven hier gebruik van.
Er is een overvloed aan slecht vertaalde, onnauwkeurige, tautologische en prozaïsche teksten die aan de oppervlakte komen.
Soms weet een bedrijf gewoonweg het verschil niet tussen een goede en een slechte vertaling. Andere gebruiken vertaaltools met artificiële intelligentie.
Die houden niet altijd rekening met de alledaagse taal, dialecten, accenten of context.
Daarom staat het resultaat dikwijls vol fouten en levert dat verwarring op voor moedertaalsprekers.
Hoe kun je nu weten of een vertaaldienst een goede vertaling heeft geleverd? Deze criteria helpen u om een besluit te nemen.
Wanneer is een technische vertaling van hoge kwaliteit?
Het is niet belangrijk dat de vertaalde tekst technisch of eenvoudig is, of wie het doelpubliek is.
Bij een goede vertaling blijft de boodschap van de brontaal dezelfde in de doeltaal.
Een competente vertaler houdt rekening met culturele en taalkundige verschillen.
Vertaaldiensten kunnen dienen als overkoepelende term voor verschillende specialisaties, zoals het ontcijferen van heel technische onderwerpen: programmeren, colocatie en complexe camera hardware.
Ze kunnen ook vertalingen aanbieden van officiële documenten zoals instructies, webpagina’s of bankafschriften.
Vertalingen kunnen ook een marketing spin hebben zoals casestudy’s van klanten, witboeken of blogs.
Maar de hamvraag is of de vertaalde tekst wel goed genoeg is. Aan de onderstaande criteria kun je zien of de kwaliteit van vertalingen goed is of niet.
De vertaling is makkelijk leesbaar
Een vertaling bevat geen fouten of contradicties, op voorwaarde dat de brontekst goed geschreven en professioneel is.
De kwaliteit van vertalingen is matig als je merkt dat je begint te twijfelen aan de legitimiteit of de boodschap van de vertaling.
Die moet namelijk alle nuances, woordenschat en jargon (afkortingen, verbuigingen en accenten) van de brontekst bevatten.
Die moeten op dezelfde consistente manier worden overgebracht in de doeltaal.
Eigenlijk mag de vertaling niet vertaald aanvoelen. Helaas worden vele fouten over het hoofd gezien met de rampzalige zakelijke gevolgen als resultaat. Daardoor daalt de kwaliteit van vertalingen.
De tekst wekt dezelfde emoties op
Een professionele vertaling creëert een natuurlijke flow en feeling dat in elke taal kan worden gelezen.
Het is overduidelijk dat de lezer niet het gevoel mag hebben dat het om een vertaling gaat.
Elke lezer moet ondergedompeld worden in het verhaal van de tekst, ongeacht zijn moedertaal.
De vertaler zal elke zin vertalen én lokaliseren, zelfs als hij de zinsbouw of woordenschat moet aanpassen.
Met andere woorden, of de tekst nu in het Engels of in een andere taal is geschreven. Hij zal altijd dezelfde emoties moeten opwekken bij de lezers.
De vertaler kruipt in de huid van de schrijver en respecteert zijn boodschap en schrijfstijl
Professionele vertalingen zullen niet afwijken van de oorspronkelijke bedoeling van de brontekst. Nauwkeurige vertalingen zullen altijd trouw blijven aan de betekenis van de tekst, zowel op stilistisch als taalkundig vlak.
De boodschap, essentie, thema en het verhaal moeten altijd duidelijk blijven ongeacht de taal waarin men de tekst leest.
Als er in de brontekst echter alledaagse taal of slang gebruikt wordt, moet de vertaler de voetsporen van de auteur volgen zonder de betekenis van de tekst te veranderen.
De essentie van de boodschap is duidelijk
Men gelooft dat de achterliggende gedachte van de tekst is even belangrijk is als de woorden zelf. Bijvoorbeeld, vele mensen in Vlaanderen zeggen ‘nietwaar’.
In andere talen bestaat er niet altijd een letterlijke vertaling voor elk woord. Daarom zou de vertaler het woord vertalen op dezelfde manier dat die specifieke taalgroep dat zou doen in dezelfde context.
Het is niet de bedoeling om louter woorden te vertalen, maar om de essentie en de boodschap van de brontekst te vatten.
Waarop moet je letten als je de kwaliteit van vertalingen wilt beoordelen?
Hieronder vind je enkele aspecten die je in je achterhoofd moet houden bij de beoordeling van de kwaliteit van vertalingen.
- Geen spel-, interpunctie- of grammaticafouten.
- Opmaak van namen, data, titels, enzovoort klopt.
- Betekenis van de brontekst is nauwkeurig overgebracht.
- Terminologie en schrijfstijl zijn perfect leesbaar.
- Richtlijnen en behoeften van de klant zijn nageleefd.
Hoewel vertalers kunnen beweren dat ze professioneel zijn, is het altijd slim om op te passen en zorgvuldig te werk te gaan.
Het is gemakkelijk om door de bomen het bos niet meer te zien en fouten soms niet op te merken.
Daarom beoordelen een groep mensen de kwaliteit van vertalingen.
